27.7.16

ΧΡΗΣΤΟΥ ΤΟΣΚΟΥ: Τι έγιναν; Πού πήγα όλα αυτά;


Christos-Toskos-Antidimarxos-Kastorias
ΟΔΟΣ 23.12.2004 | 288

Έχουν περάσει αρκετοί μήνες από τότε που γνωστοποιήθηκε μέσω της ΟΔΟΥ ότι από το αρχοντικό Γκουγκουλίτσα κάποιοι "άγνωστοι" αφαίρεσαν τις τοιχογραφίες - μεγάλης καλλιτεχνικής, πολιτισμικής σημασίαςπου κοσμούσαν το "καλό δωμάτιο".

Όλη η πόλη συζητούσε για αρκετές μέρες ίσως και εβδομάδες το γεγονός. Συζητήσεις, διαφωνίες, αντιπαραθέσεις στα μέσα μαζικής ενημέρωσης, τοπικά και μη, σε καθημερινή βάση. Και ξαφνικά -ω του θαύματος- ο δράστης, συντηρητής στο επάγγελμα, συνελήφθη κάπο στην Θεσσαλονίκη, και οι τοιχογραφίες βρέθηκαν. Ξανά συζητήσεις και αντιπαραθέσεις. Ήταν μόνος του, ή μήπως είχε συνεργάτες κάποιους δικούς μας; Πού θα πάνε οι τοιχογραφίες; Πώς θα μεταφερθούν και πού θα φυλαχτούν; Θα τις πάρει ο δήμος, η αρχαιολογία, ή οι ιδιοκτήτες; Θα επανατοποθετηθούν στο αρχοντικό όταν αυτό συντηρηθεί

Ερωτήματα πολλά, απάντηση όμως καμμία...

Οι μέρες και οι μήνες πέρασαν, οι τοιχογραφίες γύρισαν στην πόλη (άγνωστο, μέχρι σήμερα, πόσες επέστρεψαν και αν επέστρεψαν όλες).
Όλοι ήταν ευχαριστημένοι. Οι συζητήσεις και οι αντιπαραθέσεις σταμάτησαν και οι τοιχογραφίες ξεχάστηκαν από όλους.

Πού πήγαν όλα αυτά; Τι έγιναν

Θυμάμαι ότι, πριν από μερικά χρόνια, ένας φορτωτής κάποιου εργολάβου στο Νταηλάκη, στην προσπάθειά του να πάρει χώμα για κάποιο έργο, ξέθαψε αρχαία αντικείμενα και ξαφνικά ανακαλύφθηκε στην περιοχή παλιό νεκροταφείο με σημαντικά αρχαιολογικά ευρήματα.

Ξανά συζητήσεις στα μέσα μαζικής ενημέρωσης για το πόσο σημαντικά είναι τα ευρήματα αυτά, για την σχέση τους με το παλιό Κέλετρο, για το πώς θα συνεχιστεί η ανασκαφή και αν θα πρέπει κάποια στιγμή να αναδειχθούν όλα αυτά. Κι ύστερα πάλι σιωπή, πάλι λήθη.

Λίγες μέρες αργότερα ένα άλλο μηχάνημα στην κορυφή της Ψαλίδας ξέθαψε και αυτό με την σειρά του αρχαία κεραμικά και μαρμάρινα αντικείμενα.
Οι αρχαιολόγοι πιάνουν δουλειά και από τα ευρήματα της ανασκαφής συμπεραίνεται ότι ανακαλύφθηκε ο βορειότερος χώρος λατρείας του Δία!!
Ανακάλυψη σημαντική και αξιόλογη για την περιοχή μας. Ξανά συζητήσεις, ωφέλιμες προς στιγμή χωρίς όμως πρακτική εφαρμογή για άλλη μια φορά. Ο καιρός πέρασε, όλα ξεχάστηκαν. Πάλι σιωπή, πάλι λήθη.

Άραγε πού πήγαν όλα αυτά; Τι έγιναν;

Πριν από μερικούς μήνες έπεσαν στα χέρια μου κάποιες καταστάσεις-κατάλογοι, η μελέτη των οποίων με ξάφνιασε. Ήταν καταστάσεις στις οποίες περιγράφονται 573 εκκλησιαστικές εικόνες, η εκκλησία από όπου προέρχονταν, ο χώρος στον οποίο αποθηκεύτηκαν. Και όλα αυτά με αριθμούς, ημερομηνίες...  Καταστάσεις που συντάχτηκαν στις αρχές της δεκαετίας του 70 με εντολή του τότε νομάρχη και του τότε μητροπολίτη Καστοριάς.

Συγκεντρώθηκε, όπως φαίνεται από αυτές, ένας μεγάλος αριθμός κινητών εικόνων από τις βυζαντινές εκκλησίες της πόλης και όχι μόνο. Εικόνες μεγάλης καλλιτεχνικής και αρχαιολογικής αξίας, εικόνες που μας κληροδότησαν οι πρόγονοί μας.

Αναρωτιέμαι για ποιο λόγο να συγκεντρώθηκαν.
Μήπως για να προφυλαχθούν και να προστατευτούν από κάποιους;

Τι έγιναν αυτές οι εικόνες και πού βρίσκονται σήμερα; Είναι στην πόλη μας ή κοσμούν τα σαλόνια κάποιων;

Υπάρχουν ή χάθηκαν; Μήπως πουλήθηκαν; ...λέω μήπως;

Θα επιστρέψουν άραγε ποτέ τα "Ελγίνεια" της Καστοριάς στο τόπου που ανήκουν; Μπορεί κάποιος να δώσει μία απάντηση;

Πού πήγαν όλα αυτά; Τι έγιναν;

Μήπως κάποτε θα πρέπει η εύκολη λήθη να δώσει την θέση της στον προβληματισμό και την ενεργοποίηση όλων μας, ώστε να διαφυλαχτεί η πολιτισμική κληρονομιά της πόλης μας, την οποία έχουμε χρέος να κληροδοτήσουμε στα παιδιά μας;

Άλλωστε όπως είναι γνωστό, λαός που ξεχνά την παράδοσή του, το παρελθόν του, δεν έχει μέλλον.



Αναδημοσιεύθηκε στην ΟΔΟ στις 17 Μαρτίου 2016, αρ. φύλλου 827.
Πρώτη δημοσίευση 23 Δεκεμβρίου 2004, αρ. φύλλου 288.


Επιλογή σχετικών αναρτήσεων:

Δεν υπάρχουν σχόλια:

Δημοσίευση σχολίου

Η ΟΔΟΣ σας ευχαριστεί για την συμμετοχή σας στον διάλογο.Το σχόλιό σας θα αποθηκευτεί προσωρινά και θα είναι ορατό στο ιστολόγιο, μετά την έγκριση της ΟΔΟΥ.

ΑΝΑΡΤΗΣΕΙΣ