8.5.16

ΛΑΖΑΡΟΥ ΝΙΚΗΦΟΡΙΔΗ: Τη γλώσσα μου έδωσαν ελληνική

ήτοι περί του ορθώς λέγειν τε και γράφειν

-7.11.2015 Η δημοσιογράφος απευθύνει ερωτήσεις σε ομάδα μαθητών Γυμνασίου σχετικά με αθλήματα με τα οποία τους αρέσει μα ασχολούνται. Ένας νεαρός απάντησε: Μου αρέσει η ιστιοσανίδα. Μου έκανε εντύπωση ιδιαίτερη, καθώς ο έφηβος αυτός προτίμησε την ελληνική λέξη ιστιοσανίδα αντί του windsurfing. Παράδειγμα προς μίμηση για όλους μας, καθώς στον καιρό μας μας πνίγουν οι ξενισμοί: γκουντ μπάι, οκέι, ντιμπέιτ, και πλείστα άλλα. Θαρρείς και ντρεπόμαστε τις ελληνικές λέξεις, ή μάλλον - φθηνό - για να δείξουμε την Αγγλομάθειά μας. 

-To ελληνικό ελαιόλαδο είναι ευκαιρία να διαφημισθεί μέσα από τους προσκεκλημένους μας. (η διατύπωση επηρεασμένη από την καθαρεύουσα: δια των προσκεκλημένων). Το μέσα περιττεύει. Το ορθόν: Να διαφημισθεί από τους προσκεκλημένους. Ή: Ευκαιρία να διαφημίσουν οι ίδιοι οι προσκεκλημένοι το προϊόν.

-Όχριδα. Ακούεται πολύ συχνά: Εκδρομή στην Όχριδα, κλπ. Γιατί να μη προτιμούμαι το αρχαίο ελληνικό της όνομα Αχρίδα; π.χ. ο πρώην μητροπολίτης Αχρίδος, κλπ.

-Πάω σχολείο, πάω Αγγλικά, πάω Κοζάνη. Επεκράτησε η απρόθετη αιτιατική. (Βεβαίως, και στην αρχαία ελληνική υπάρχει η αντίστοιχη σύνταξη, κυρίως στην ποίηση). Στην εποχή μας δεν ξέρω αν είναι ραθυμία του Νεοέλληνα ή, στην εποχή της ταχύτητας, ψάχνει τη συντόμευση. Το ορθόν: Πηγαίνω στο σχολείο, στο σπίτι, πηγαίνω (φοιτώ) σε φροντιστήριο Αγγλικών, πηγαίνω στην Κοζάνη, στην εκκλησία, στην Ιταλία.

-Κατάχρηση του αναφορικού που, όπου, ή εσφαλμένη χρήση. Υπάρχουν θέματα που μπορούμε να συνεννοηθούμε. Το ορθόν: Θέματα, στα οποία μπορούμε να συνεννοηθούμε. Το αναφορικό που δεν αντικαθιστά εμπρόθετο προσδιορισμό. Η πολυκατοικία που μένουμε. Το ορθόν: Η πολυκατοικία στην οποία μένουμε. Η εποχή όπου μένουμε... Το όπου είναι τοπικό επίρρημα. Συνεπώς, το ορθόν: Η εποχή στην οποία, ή κατά την οποία μένουμε...

-ΕΜΥ Ο Μετεωρολόγος: Και στην Δυτική Ήπειρο αύριο πρέπει να χιονίσει. Το πρέπει εδώ είναι βέβαια ορθό με την έννοια της πιθανότητας ή βεβαιότητας και όχι με την έννοια του: δέον. Παρόμοια και η φράση: Θα απευθυνθώ στον Γ.Γ. του Υπουργείου. Τι λες; Θα με βοηθήσει; Η απάντηση: Όσο ξέρω, πρέπει να σε βοηθήσει. (δηλαδή πιθανόν, ίσως σε βοηθήσει, πιστεύω να σε βοηθήσει).

-Στην τηλεόραση από μεταγλωττισμένο έργο: Δόξα το Θεό(!). Το ορθόν: Δόξα τω Θεώ, όπως Δόξα Σοι ο Θεός (η δοτική της αρχαίας ελληνικής και της καθαρεύουσας). 

-6.12.2015 Καλούνται, ό,τι στοιχεία έχουν, να τα καταθέσουν... Το ορθόν: Όσα στοιχεία έχουν, όποια στοιχεία... Επίσης: Επανειλημμένως στα κανάλια και στα ραδιόφωνα: Αγανακτισμένοι (!) πολίτες... Το ορθόν: Αγανακτημένοι. Το ρήμα αγανακτώ, αγανάκτησα, όπως τιμώ, τίμησα, τιμημένος ενώ: ποτίζω, πότισα, ποτισμένος.


Δημοσιεύθηκε στην ΟΔΟ στις 17 Δεκεμβρίου 2015, αρ. φύλλου 816


Δεν υπάρχουν σχόλια:

Δημοσίευση σχολίου

Η ΟΔΟΣ σας ευχαριστεί για την συμμετοχή σας στον διάλογο.Το σχόλιό σας θα αποθηκευτεί προσωρινά και θα είναι ορατό στο ιστολόγιο, μετά την έγκριση της ΟΔΟΥ.

ΑΝΑΡΤΗΣΕΙΣ