11.4.16

ΛΑΖΑΡΟΥ ΝΙΚΗΦΟΡΙΔΗ: Τη γλώσσα μου έδωσαν ελληνική

ήτοι περί του ορθώς λέγειν τε και γράφειν

30.10.2015 Σκάϊ, Mega: Ekriktiko Deltio. Εσχάτως συνηθίζεται ευρέως στα ΜΜΕ (TV) ελληνικές λέξεις ή και ολόκληρες προτάσεις να γράφονται με λατινικούς χαρακτήρες, προς διευκόλυνση ή άμεση εξυπηρέτηση των ξένων επισκεπτών, τουριστών, κλπ.
Για αρκετούς όμως φθόγγους, σύμφωνα ή φωνήεντα, παραποιείται έτσι και αλλοιώνεται η προφορά της ελληνικής γλώσσας. Στο παράδειγμά μας: Ekriktiko, εντάξει, ο αλλοδαπός θα το διαβάσει και θα το προφέρει όπως εμείς. Για τον τονισμό όμως; Κι εδώ δημιουργείται πρόβλημα. Ενδεχομένως κάποιοι θα διαβάσουν εκρήκτικο! Για το Deltio όμως; Εμείς δεν λέμε ντελτίο. Εδώ λοιπόν είναι η σωστική παρέμβαση της γλωσσικής ομάδας του επιφανούς καθηγητού μας κ. Γ. Μπαμπινιώτη να επινοηθούν γράμματα -σύμβολα "σήματα"- κοινά για Ευρωπαίους και Αμερικανούς, για να διαβάζουν και να προφέρουν σωστά οι ξένοι το δ(έλτα) και το γ(άμμα). Πώς ο ξένος θα προφέρει π.χ. τη λέξη γαμβρός = gambros, gampros; γάλα = gala; ταβέρνα = taberna; Θα είναι μια σπουδαία γραμματική εφεύρεση - ίσως η σημαντική του αιώνα μας - του ελληνικού δαιμονίου (του μυαλού των Ελλήνων λέγω).

14.11.2015 ΝΕΤ (Δήλωση πολιτικού): Η Ευρώπη επί τέλους να ενεργήσει ως Ευρώπη: Μέχρι σήμερα ενεργεί σαν Ευρώπη. Και ο υποφαινόμενος (Γλωσσαμύντωρ) θυμίζει: Λες και ήταν ... βαλτός ο υπουργός για εμφανώς επιτυχημένο παράδειγμα προς διάκριση του αιτιολογικού ως από το παρομοιαστικό σαν. Η Ε.Ε. με αυτοσυνειδησία και αυτοπεποίθηση, πεπεισμένη δι' εαυτήν ποια είναι και ποιος ο ρόλος της στο εκάστοτε γίγνεσθαι, να ενεργεί - δηλώνει ορθώς ο Υπουργός - ως Ευρώπη και όχι σαν Ευρώπη. (ως εάν αμφισβητεί - αλίμονο - την ίδια της την υπόσταση).

14.11.2015 ΝΕΤ δημοσιογράφος: Το τρομακτικό χτύπημα επίκειτο(!). Επίκειμαι (ρήμα λόγιο, καθαρεύουσα και αρχαία). Μπορείς εύκολα να το δημοτικοποιήσεις; Το ορθόν: επέκειτο... Μόνο του, απλό το ρήμα κείμαι (Ενταύθα κείται η κεφαλή του Ευάγγελου Ζάπα), στον παρατατικό: κείτονταν (π.χ. το πτώμα στην άκρη του αυλακιού), στην καθαρεύουσα έκειτο. Σύνθετο: Επίκειται σύρραξη - επέκειτο η σύρραξη.

10.11.2015 ΝΕΤ Η Κυβέρνηση επί τέλους να κυβερνήσει, να σοβαρέψει (!). Καλύτερα: Να σοβαρευθεί. Επ' ευκαιρία, η λέξη σοβαρός (για τους γνωρίζοντες) από το αρχαίο ρήμα σέβω και σέβομαι με ετεροίωση: σεβ- σοβ- και η παραγωγική κατάληξη -αρός (π.χ. νέος - νεαρός, ανία - ανιαρός, σοβαρός).

9.10.2015 MEGA: εξαιτίας τους στερηθήκαμε. Ποιος ο λόγος να γράφονται σαν μια λέξη: εξαιτίας, πρότινος, εξαρχής, εντωμεταξύ, εντάχει, κλπ. Προτιμητέα τα: εξ αιτίας, πρό τινός, εξ αρχής, εν τω μεταξύ, εν τάχει, όπως εν τάξει.

26/10/2015 (από τροπάριο του Αγ. Δημητρίου): Σχήμα: παρήχηση του σ(ίγμα). Έσεισας, αλλ' έσωσας την γην! Για να υπερτονίσει το γεγονός της Σωτηρίας. Μας κούνησες με σεισμό, μας ταρακούνησες, αλλά και μας έσωσες!

12.11.2015, τοπικός τύπος. Η υπόψη πρόταση... Βλέπε εδάφιο Ε' του παρόντος. Το πιο ορθό: η υπ' όψη (υπ' όψιν, υπ' όψει) πρόταση, για να μην την εκλάβουν οι ολιγογράμματοι ως ουσιαστικό, π.χ. όπως η άποψη.


Δημοσιεύθηκε στην ΟΔΟ στις 3 Δεκεμβρίου 2015, αρ. φύλλου 814


Δεν υπάρχουν σχόλια:

Δημοσίευση σχολίου

Η ΟΔΟΣ σας ευχαριστεί για την συμμετοχή σας στον διάλογο.Το σχόλιό σας θα αποθηκευτεί προσωρινά και θα είναι ορατό στο ιστολόγιο, μετά την έγκριση της ΟΔΟΥ.

ΑΝΑΡΤΗΣΕΙΣ