18.5.15

ΝΙΚΟΥ ΓΡΙΠΟΝΗΣΙΩΤΗ: Ὀχυρωματική γραμμή

Γρεβενῶν – Δεσκάτης – Κοζάνης – Λευκοπηγῆς

Καθόλου δέν τά ἔχω δεῖ αὐτά τά μέρη – ἄλλωστε τί ἔχω δεῖ; Οὔτε τόν τόπο πού γεννήθηκα δέν ἀξιώθηκα ποτέ νά ἐπισκεφτῶ –, ἀλλά τά Γρεβενά ἦταν ἡ πόλη, ὅπου τοποθετήθηκε ὁ πατέρας μου ὅταν ἔγινε γυμνασιάρχης στά μέσα της δύσκολης σχολικῆς χρονιᾶς 1949-1950. Μαζί του πῆγε καί ὁ δευτερότοκος ἀδελφός μου Γιάννης καί φρόντισε νά ἱδρύσει ἐκεῖ ἕνα παράρτημα τοῦ συλλόγου «Δάδες», πού δροῦσε στίς σελίδες τοῦ παιδικοῦ περιοδικοῦ «Παιδοπόλις -Τό Σπίτι τοῦ Παιδιοῦ». Εἶχε το ψευδώνυμο «Κατεπάνω» καί τόν πείραζα λέγοντας πώς τό πῆρε γιά ν’ ἀναπληρώσει τό μπόι πού τοῦ ’λειπε τότε. Τελοσπάντων, τό παράρτημα τῶν «Δάδων» στά Γρεβενά ἦταν ἕνα καλό προπύργιο στίς μάχες πού δίναμε ἀπό τίς στῆλες τῶν «Πεννομαχιῶν» ἐναντίον τῶν Ἀθηναϊκῶν συλλόγων, πού εἶχαν κάνει ρεσάλτο ἀπό τό «Ἑλληνόπουλο» στά χώματα τῆς «Παιδοπόλης». Θυμᾶμαι ἕνα ὄνομα –Κουτσομητόπουλος– ἀπό τά μέλη τοῦ παραρτήματος. Τόν ἐξεθείαζε ὁ Κατεπάνω.
     Δέν ἔσβησαν ποτέ τά Γρεβενά ἀπό τή μνήμη μου – πῶς ἄλλωστε νά ξεθωριάσουν, ἀφοῦ ἀπό ἀθέλητη ἀστοχία τοῦ πατέρα μου ἦρθε ἀπό ἐκεῖ στό σπίτι μας, στή Χαλκίδα, ἕνα συνομήλικό μου ὡραῖο κορίτσι γιά λίγες μέρες, πού…– ἀλλά βέβαια μάτια πού καθόλου δέν βλέπονται... (Πολλά ἀποσιωπητικά μαζεμένα καί δέν μοῦ ἀρέσουν, ὅμως δέν τά παίρνω πίσω.) Ἀπό τίς σπίθες ἐκείνου του καιροῦ ἄναψε, ἐδῶ καί τέσσερα χρόνια, καλή φωτιά.
     Ἐννοῶ τήν ἐφημερίδα τῶν Γρεβενῶν «Χρονικά Δυτικῆς Μακεδονίας», φιλοπαπαδιαμαντικότατη, τοῦ Ἀντώνη Ν. Παπαβασιλείου. Ἦρθε – ἡ ἐφημερίδα – καί μέ βρῆκε τό παπαδιαμαντικό ἔτος 2011. Ἄν δέν γελιέμαι, τό φύλλο τῆς πρώτης γνωριμίας ἦταν τό 469 τῆς 30.12.2011, μέ ἕνα κεντρικό ὀκτασέλιδο ἀφιερωμένο στόν ἑορτάζοντα Ἀλέξανδρο τῆς Σκιάθου, πού, σύν τοῖς ἄλλοις, μοῦ ἀποκάλυψε καί τή στενή σχέση Γρεβενῶν καί Κοζάνης: βρῆκα ἐκεῖ τήν ὑπογραφή – (κάτω ἀπό τό κείμενο «Ὁλόγυρα στή Μνήμη Του») «ὁ Λευκοπηγῆς καί Κοζάνης Β.Π. Καραγιάννης». Ναί, σκέφτηκα, κύλησε ὁ τέντζερης καί βρῆκε τό καπάκι. Καλός τέντζερης «Ἡ Παρέμβαση», περιοδικό τῆς Κοζάνης πού κρατάει ἄμυνα παρά τήν κρίση καί τίς ἐνδεχόμενες ἐπικρίσεις, καί σωστό καπάκι τά «Χρονικά Δυτικῆς Μακεδονίας». Μέ συναρπάζουν τέτοια παρακυλίσματα, πού δέν καταλήγουν σέ δαγκωνιές ἀλλά σέ συντεχνίες.
Ὁμολογῶ ὅτι τυπογραφικά τα «Χρονικά» δέ φτάνουν τήν «Ὁδό» τῆς Καστοριᾶς. Αὐτή ὅμως τήν ὑστέρηση μειώνει στό ἐλάχιστο ἡ ἄτακτη πλήν θελκτική «Τύρβη», μονόφυλλη καί μαστορικά τυπωμένη, ὄργανο τῆς φαιδρᾶς συντεχνίας Α. Ν. Παπαβασιλείου καί Β. Π. Καραγιάννη, στήν ὁποία ἔγινε δεκτός κατά οἰκονομίαν καί ὁ νότιος Ν.Δ.Τ., ὡς υἱός τοῦ πάλαι ποτέ Διονυσίου Ν. Τριανταφυλλόπουλου, γυμνασιάρχου Γρεβενῶν, καί ὡς ἐραστής τῶν Ἀλεξάνδρων. Ἕνα βῆμα ἀκόμα χρειάζεται ἡ «Τύρβη» καί θά ἔχει ὅλες τίς εὐχές τῶν τριτοξαδέλφων τῆς Σκιάθου: νά βγαίνει ὁλόκληρη μέ ὅλους τους τόνους καί τά πνεύματα.
      Δύσκολο νά δώσω τέτοιαν εὐχή στήν «Παρέμβαση». Ἀπό τά χώματά της κρατοῦσε ὁ ἀείμνηστος φίλος μου Β.Δ. Φόρης, δεινός γραμματικός, πού ἔγραψε ἕνα ἐκτενές καί σπαρταριστό ἀφήγημα στό Κοζανίτικο ἰδίωμα, καί διαπρύσιος ἀπόστολος τοῦ μονοτονικοῦ, μολονότι στά φοιτητικά του χρόνια τηροῦσε στά γραπτά του τή διαφορά ὀξείας καί βαρείας. Δέν προσδοκῶ, λοιπόν, νά ἀλλάξει ροῦχο ἡ «Παρέμβαση», ἐλπίζω μόνο πώς κάποτε, παρά τήν πίεση τοῦ πλήθους τῶν συνεργασιῶν, θ’ ἀποφασίσει νά μεγαλώσει τά διάστιχά της γιά νά παίρνουν ἀνάσες οἱ σελίδες της.
      Ὡστόσο ὁ Λευκοπηγῆς Β.Π. Καραγιάννης σέβεται τή βυζαντινή γραφή τοῦ Π.Β. Πάσχου, ἐκ Λευκοπηγής ὁρμωμένου, καί σκανάρει, ἤγουν δημοσιεύει φωτοτυπημένα τά χειρόγραφά του, ἐνίοτε δυσανάγνωστα γιά τούς ἀδαεῖς, πλήν χάρμα ἰδέσθαι.
       Ἡ «Παρέμβαση» σαρανταρίζει πιά, ἀλλά κρατιέται μιά χαρά. Κι ἐπειδή ξεχειλίζει, μετακενώνει μέρος τῶν ὑδάτων της στά ἑβδομαδιαῖα «Χρονικά» ἐφημερίδα ἰδιαιτέρως φιλόξενη καί στήν πρώτη γραμμή μιᾶς   ἄ λ λ η ς  ἀντίστασης, διακριτικῆς καί ἀπολύτως διαφορετικῆς ἀπό ἐκεῖνες πού μᾶς ξεκουφαίνουν: μηνολόγιο, ἁγιολόγιο, λήμματα ἀπό Liddell Scott (ναί!), στίχοι ἀπό τόν Ἐρωτόκριτο, ὁ Χρῆστος Γιανναρᾶς πάντοτε παρών, διαβαίνουν ἀπό τίς σελίδες τούς ἁγιορεῖτες μοναχοί – καλή γενικῶς περαντζάδα.
      Ὁ Ἀντώνης τῶν «Χρονικῶν» μέ αἰφνιδιάζει κάθε τόσο: ἄλλοτε στέλνοντάς μου ἀντίγραφα Πρακτικῶν του Συλλόγου τῶν καθηγητῶν Γυμνασίου Γρεβενῶν, ὅταν ἦταν ὁ πατέρας μου Γυμνασιάρχης, ἄλλοτε κάποια φωτογραφία του, μιά φορά ἕνα πολύτιμο γιά μένα Δελτίο Ὑπηρεσιακῆς Κατάστασης τοῦ πατέρα συντεταγμένο ἀπό τόν ἴδιο, καί συχνά ἄγνωστά μου παπαδιαμαντικά. Εἶναι καλός κυνηγός.
Δέν πᾶνε πολλές μέρες πού κατάφερα κι ἐγώ νά τοῦ δείξω στ’ ἀμπελοχώραφά του κάτι πού δέν ἤξερε: τό σημείωμα τῆς Ὄλγας Σελλᾶ στήν «Καθημερινή» της 4ης Ἰουλίου 2014 γιά τόν ἐκδοτικό οἶκο τῆς Δεσκάτης Γρεβενῶν, πού ἔστησαν δυό παλληκάρια, ὁ Εὐθύμιος Γάλλος καί ὁ Γιάννης Καραγιάννης.
«Μά τί μοῦ λέτε;» ἔκαμε κατάπληκτος, «θά βγάλουν τόν Ἰωάννου;»
«Δές τήν ἐφημερίδα καί τά ξαναλέμε!»
      Δέν χρειαζόταν βέβαια ἡ δική μου ὑπόδειξη. Ἔψαξε, βρῆκε, κουβέντιασε, μοῦ τηλεφώνησε ἐνθουσιασμένος. Ἀποδείχτηκε μάλιστα ὅτι ὁ Εὐθύμιος Γάλλος εἶναι ἀνεψιός τοῦ Κώστα Γάλλου, ποιητῆ καί καθηγητῆ θεολόγου στή Χαλκίδα, φίλου μου.
      Λοιπόν συμμετέχω στή χαρά του:  ἕνα ἀκόμη προκεχωρημένο φυλάκιο ἐκεῖ ψηλά! Γρεβενά, Λευκοπηγή, ἱστορισμένη ἐρωτικά ἀπό τόν Π.Β. Πάσχο. Δεσκάτη καί Κοζάνη. Ἔχ μωρέ παιδιά Μακεδονόπουλα, κρατᾶτε τά μετερίζια σας!

                                                   


Πρωτοδημοσιεύτηκε στό τεῦχος 172 τοῦ περιοδικοῦ «Παρέμβαση» τῆς ΚοζάνηςΚαλοκαίρι 2014. Διορθώθηκαν μερικές -τυπογραφικές κυρίως- ἀβλεψίες καί ξαναδημοσιεύθηκε στήν ἑβδομαδιαία ἐφημερίδα τῶν Γρεβενῶν«Χρονικά Δυτικῆς Μακεδονίας» τόν Ὀκτώβριο τῆς ἴδιας χρονιᾶς. Εδῶ ἀναδημοσιεύεται με ἀρκετές διορθωτικές επεμβάσεις τοῦ συγγραφέα.

Δημοσιεύθηκε στην ΟΔΟ στις 11 Δεκεμβρίου 2014, αρ. φύλλου 768


1 σχόλιο:

  1. Ανώνυμος18/5/15

    "Ἔχ μωρέ παιδιά Μακεδονόπουλα, κρατᾶτε τά μετερίζια σας!"
    Γειά σου κύριε Νίκο μας!

    ΑπάντησηΔιαγραφή

Η ΟΔΟΣ σας ευχαριστεί για την συμμετοχή σας στον διάλογο.Το σχόλιό σας θα αποθηκευτεί προσωρινά και θα είναι ορατό στο ιστολόγιο, μετά την έγκριση της ΟΔΟΥ.

ΑΝΑΡΤΗΣΕΙΣ