Δεν κρατήθηκα και είπα στους μαθητές μου πως όταν ήμουν παιδί, άκουγα στο ραδιόφωνο, στις 3 μετά το μεσημέρι καθημερινά, εκείνες τις «Αναζητήσεις μέσω του Ελληνικού Ερυθρού Σταυρού», όπου, αμέσως μετά τον τίτλο της εκπομπής ακολουθούσε το μήνυμα: «Παρακαλούνται όσοι γνωρίζουν για τα εξής πρόσωπα να επικοινωνήσουν με τον Ερυθρό Σταυρό στα τηλέφωνα…»
Τόσα χρόνια μετά και οι πρόσφυγες της Ελλάδας εξακολουθούσαν να ψάχνουν τους δικούς τους που έχασαν με τον ξεριζωμό.»
Αγαπητά μέλη και φίλοι του Ερυθρού Σταυρού της Καστοριάς,
Ξεκίνησα με ένα κομμάτι από το πρώτο μου βιβλίο, που μιλάει για το πώς ο Ερυθρός Σταυρός έχει χαραχτεί μες στη δική μου ψυχή μ’ ένα σημάδι που θα μένει ανεξίτηλο μέσα μου ως το τέλος της ζωής μου.
Ευχαριστώ από καρδιάς για τη μεγάλη τιμή να μιλάω σε μέλη του ΕΣ, σε σας που, εξαιτίας αυτής σας της ιδιότητας, θαυμάζω απεριόριστα. Ευχαριστώ, λοιπόν, την κ. Αθηνά Γιοβανοπούλου που με πρότεινε ως ομιλήτρια σ’ αυτό το πραγματικά εκλεκτό ακροατήριο, καθώς και τον Πρόεδρο αυτού του πολύ σημαντικού για όλους μας Σωματείου κ. Δ. Ταλίδη, που αποδέχτηκε την πρόταση «με όλη προθυμία», όπως λένε χαρακτηριστικά και τα χριστουγεννιάτικα κάλαντα που ακούστηκαν πριν από λίγες μόλις ημέρες κι είναι μια φράση που χαρακτηρίζει κυρίως εσάς, που ολοπρόθυμα στελεχώσατε τον ΕΣ και, μέσω αυτού, υπηρετείτε με τεράστια προθυμία το κοινωνικό σύνολο.
Το θέμα της ομιλίας μου αφέθηκε με εμπιστοσύνη στη δική μου κρίση. Έτσι, θέλησα να αρχίσω με μια φράση που επίσης σας αφορά άμεσα: «Το πιο δυνατό πράγμα στον κόσμο είναι η καρδιά του εθελοντή», φανταστείτε λοιπόν πόση δύναμη κρύβουν όλες οι καρδιές που χτυπάνε τώρα μέσα στην αίθουσα αυτή, δύναμη τεράστια που θα μπορούσε να χτίσει όλον τον κόσμο από την αρχή και να τον κάνει πιο ζεστό, πιο φωτεινό, πιο ωραίο…
Άλλωστε αυτό ακριβώς κάνετε. Και το κάνετε χωρίς να σας υποχρεώνει κανείς, το κάνετε χωρίς ίχνος χρησιμοθηρίας, το κάνετε από ανάγκη. Το είπαν και τα παιδιά της Γ’ τάξης του Σχολείου μας λίγο πριν από τα Χριστούγεννα, όταν τους δόθηκε ένα μικρό λευκό χαρτάκι και τους ζητήθηκε να συμπληρώσουν τη φράση: «Αγαπάω σημαίνει…». Τα τριτάκια μας λοιπόν συνέδεσαν την αγάπη με τη βοήθεια που δίνουμε σε όποιον την έχει ανάγκη και ξέρετε τι έγραψαν τα άλλα παιδιά; Η Β’ συνέδεσε την αγάπη με την καλοσύνη, η Δ’ με τον αλληλοσεβασμό, η Ε’ είπε πως αγαπάω σημαίνει να θυσιάζομαι για τους άλλους, ενώ η Στ’ έγραψε πως η αγάπη ποτέ δεν τελειώνει, πως ζει για πάντα. Πιστεύω πως όλα όσα είπαν τα παιδιά έχουν σχέση με το δικό σας έργο, εφαρμόζονται από εσάς τους Ερυθροσταυρίτες.
Γι’ αυτά που σας χαρακτηρίζουν θα μιλήσουμε σήμερα εδώ, αλλά μ’ έναν αλλιώτικο τρόπο, με τον τρόπο της θεάς λογοτεχνίας· της λογοτεχνίας, που είναι θεά γιατί είναι η μόνη πια που μπορεί να μιλήσει στους ανθρώπους για τα αιώνια και τα πανανθρώπινα και που μπορεί, ταυτόχρονα, να τα φυτεύει εντός τους· η μόνη, καθώς το παράδειγμα φαίνεται πως έχει πια εκλείψει. Ξέρω. Ίσως κάποιοι από εσάς, που ζείτε με αγάπη, να προλάβατε κιόλας να θυμηθείτε τον Ευτυχισμένο πρίγκιπα και τον Εγωιστή Γίγαντα του Όσκαρ Ουάιλντ κι ίσως άλλοι να φτάσατε ως το Δέντρο που έδινε του Σελ Σίλβερσταϊν , αυτήν τη σύγχρονη ιστορία που μιλάει με πραγματικά έξοχο τρόπο για την αγάπη. Όμως εμείς θα μείνουμε στο πνεύμα των ημερών. Και, ξεκινώντας από μακριά, θα έρθουμε σιγά σιγά στα δικά μας μέρη.
Υπάρχει, λοιπόν, ένα χριστουγεννιάτικο παραμύθι που γράφτηκε στις αρχές του 20ού αιώνα από τον Φρανσουά Κοπέ και διασκευάστηκε από τον γνωστό σε όλους Πάουλο Κοέλιο. Λέγεται «Τα σανδάλια του Ζοζέ» και μιλάει για ένα αγόρι από τη Βραζιλία που, ορφανό καθώς ήταν, τον μεγάλωνε μια θεία του πλούσια, αλλά τσιγκούνα. Έτσι ο Ζοζέ δεν είχε την ευκαιρία να μάθει τι πα να πει αγάπη και νόμιζε πως έτσι είναι η ζωή. Κι όταν τα άλλα παιδιά κι οι δάσκαλοί του ακόμα τον κορόιδευαν, ο Ζοζέ δεν αντιδρούσε γιατί δεν ήξερε τι θα πει αγάπη και πίστευε πως έτσι είναι η ζωή.
Εκείνο το πρωί λοιπόν της παραμονής των Χριστουγέννων, που τα παιδιά τον είχαν κοροϊδέψει και τον είχαν απορρίψει για μιαν ακόμη φορά, ο Ζοζέ δεν ενοχλήθηκε και πάλι. Και μόνο όταν είδε τους άλλους αγκαλιασμένους μες στην εκκλησία, μόνο τότε ένιωσε το πιο δυστυχισμένο πλάσμα πάνω στη γη. Κι όταν κάθισε στο κατώφλι της εκκλησίας κι έκλαψε για τη δυστυχία του να είναι μόνος στη γη, μόνο τότε που είδε δίπλα του ένα αγοράκι ξυπόλητο, το ίδιο δυστυχισμένο με τον ίδιο, μόνο τότε ο Ζοζέ, που δεν ήξερε τι θα πει αγάπη, μα ήξερε πολύ καλά τι πα να πει πόνος, έδωσε το ένα δικό του σανδάλι στο ξυπόλητο παιδάκι, για να του λιγοστέψει τον πόνο των ποδιών του. Μα το αγοράκι που ευεργέτησε ήταν ο ίδιος ο Χριστός μας, μόνο που ο Ζοζέ δεν το ήξερε κι ούτε η θεία του που μόλις είχε βρει μιαν ακόμη αφορμή για να τον τιμωρήσει. Αλλά ξαφνικά γέμισε το σπίτι τους δώρα για τον Ζοζέ και στην εκκλησία του χωριού εμφανίστηκε ένα άγαλμα του Μικρού Ιησού, με μονάχα ένα σανδάλι στα πόδια του. «Αμέσως έπεσε σιωπή, το χωριό δόξασε τον Θεό και τα θαύματά του, η κακιά θεία ζήτησε συγχώρεση κι η καρδιά του Ζοζέ γέμισε με την ενέργεια και το νόημα της Αγάπης».
Κι από τον Ζοζέ και τον Κοέλιο στην πασίγνωστη ιστορία «Μια ξεχωριστή μέρα του Μπαρμπα-Πανώφ», που έγραψε ο Ρούμπεν Σάιλενς και διασκεύασε ο μεγάλος Ρώσος συγγραφέας Λέων Τολστόι. Η ιστορία αυτή μιλάει για τα τελείως ξεχωριστά εκείνα Χριστούγεννα της ζωής του γερο-τσαγκάρη, που ο Χριστός του έχει υποσχεθεί πως θα τον επισκεφτεί στο φτωχικό του, γιατί το έχει ζητήσει με θερμή παράκληση ο ίδιος, κι ο Μπαρμπα-Πανώφ τον περιμένει με πολύ μεγάλη ανυπομονησία. Και, ενώ τον περιμένει κι ο Χριστός δε λέει να φανεί, περιποιείται και φροντίζει με αγάπη περαστικούς που την έχουν ανάγκη τη φροντίδα και την αγάπη του. Κι όταν στο τέλος της ημέρας ο Μπαρμπα-Πανώφ παραπονιέται στον Χριστό πως, ενώ τον περίμενε, Αυτός δεν ήρθε, ο Χριστός τού αποκαλύπτει πως όσο φρόντιζε τους περαστικούς τον ίδιο τον Χριστό περιποιότανε και την αγάπη του σ’ Αυτόν έδειχνε, αυτό σας θυμίζει κάτι;
Και υπάρχουν και άλλες χριστουγεννιάτικες ιστορίες που υμνούν την αγάπη με τρόπο μοναδικό. Μία από αυτές είναι «Η ιστορία του τέταρτου Μάγου» του Χένρι Βαν Ντάικ, σύμφωνα με την οποία υπήρχε κι ένας τέταρτος μάγος, που όμως άργησε να φτάσει στον νεογέννητο Χριστό για να τον προσκυνήσει, επειδή στον δρόμο του συνάντησε έναν άγνωστο που, αν δεν τον φρόντιζε κάποιος θα πέθαινε. Έτσι, ο τέταρτος μάγος, παραμέρισε για λίγο τον μεγάλο του σκοπό και, σαν άλλος καλός Σαμαρείτης, σαν εσάς τους Σαμαρείτες του ΕΕΣ, επέλεξε να βοηθήσει τον άνθρωπο. Αλλ’ άργησε πολύ κι όταν έφτασε στους Αγίους Τόπους, ο Χριστός σταυρωνόταν. Μα έστω και την τελευταία στιγμή και χωρίς τα δώρα του, που τα είχε δώσει σε ανθρώπους που τα είχαν ανάγκη, Τον είδε και γεμάτος έκπληξη Τον άκουσε να του λέει πως, όταν φρόντιζε τον άρρωστο συνάνθρωπό του, τον ίδιο τον Χριστό φρόντιζε.
Και από τον Τέταρτο Μάγο πάμε στη Σουηδή Νομπελίστρια συγγραφέα Σέλμα Λάγκερλεφ και στην ιστορία της με τίτλο «Τα Χριστουγεννιάτικα Τριαντάφυλλα», όπου μια οικογένεια κλεφτών που η Εκκλησία τούς έχει απομακρύνει από την αγκαλιά της, είναι οι μόνοι που αξιώνονται κάθε Χριστούγεννα να βλέπουν τον πιο όμορφο κήπο που ανθίζει πάνω στη γη, που, όταν τον βλέπει ο αββάς Χανς θαμπώνεται πραγματικά, τους συγχωρεί και τους φέρνει ξανά πίσω στη μεγάλη αγκαλιά της Εκκλησίας. Γιατί ο Χριστός γι’ αυτό κατέβηκε στη γη, για τους πιο πλανεμένους ανθρώπους, γι’ αυτούς που έχασαν τον σωστό δρόμο και ας προσέξει ο καθένας μας μήπως κι αυτός ο ίδιος ανήκει σ’ αυτούς που έχουν χάσει τον έναν και μοναδικό σωστό δρόμο, αυτόν που οδηγεί στον ουρανό.
Αγαπητοί μας Ερυθροσταυρίτες,
Μόλις πριν από λίγες μέρες γιορτάσαμε -και σήμερα κόβουμε την πίτα του- έναν μεγάλο άγιο της Εκκλησίας μας, τον Άγιο Βασίλειο. Δε μιλάμε φυσικά για τον ασπρομάλλη και κοκκινοφορεμένο «άγιο» της διαφήμισης, αλλά για τον πραγματικό αη-Βασίλη που περιγράφουν ολόσωστα τα παραδοσιακά μας πρωτοχρονιάτικα κάλαντα, έναν άγιο που όλους μας καταδέχεται κι έρχεται στα σπίτια όλων μας φέρνοντάς μας μαζί με την ευλογία του τα δύο πιο βασικά δώρα για τον άνθρωπο: τη γονιμότητα της γης και την προκοπή στα γράμματα. Και πονάει πολύ η διαπίστωση πως εμείς οι σημερινοί Έλληνες άλλα λαχταρήσαμε, άλλα λατρέψαμε και άλλα πράγματα βάλαμε στη θέση αυτών των δύο αγαθών, και αυτό μας το μεγάλο λάθος μας οδήγησε εδώ που μας οδήγησε.
Από αγάπη, λοιπόν, για όλους μας έρχεται κάθε χρόνο ο αη-Βασίλης, χαρίζοντάς μας τα πολύτιμα δώρα του. Και, όπως γράφει ο μεγάλος μας συγγραφέας Φώτης Κόντογλου σε μία από τις πιο έξοχες ιστορίες του, «σαν περάσανε τα Χριστούγεννα, ο άγιος πήρε το ραβδί του και γύρισε σ’ όλα τα χωριά, να δει ποιος θα τον γιορτάσει με καθαρή καρδιά». Και πέρασε από παντού κι έφευγε πικραμένος γιατί ο ίδιος δεν είχε ανάγκη από τους ανθρώπους, μα αυτοί του δείξανε μεγάλη απονιά. Και…
«Παραμονή Πρωτοχρονιάς έφταξε σε κάτι χωριά που ήτανε τα πιο φτωχά ανάμεσα στα φτωχοχώρια, στα μέρη της Ελλάδας. Κι ο αη-Βασίλης μπήκε σε μια στάνη, κι όταν χτύπησε την πόρτα σαν καλόγερος ζητιάνος, με μια σκούφια παλιά στο κεφάλι και τα ράσα του ήτανε τριμμένα και μπαλωμένα και τα τσαρούχια του τρύπια κι είχε κι ένα παλιοτάγαρο αδειανό, του άνοιξαν και τον καλοδέχτηκαν ο Γιάννης κι η γυναίκα του, που όποιος λάχαινε να περάσει από την καλύβα τους, σαν να ‘τανε αδερφός τους, τον περιποιόντανε. Για τούτο κι ο άγιος Βασίλης κόνεψε στο σπίτι τους και κάθησε μέσα σα να ‘τανε δικό του σπίτι και βλογηθήκανε τα θεμέλιά του. Κείνη τη νύχτα τον περιμένανε όλες οι πολιτείες και τα χωριά της Οικουμένης, οι αρχόντοι, οι δεσποτάδες κι οι επίσημοι άνθρωποι. Μα εκείνος δεν πήγε σε κανέναν, παρά πήγε και κόνεψε στο καλύβι του Γιάννη, που τίποτα δεν κατάλαβε ο Γιάννης ο καλότυχος, ο Γιάννης ο Βλογημένος»…
Και πόσο πολύ μοιάζει αυτή η έξοχη ιστορία του μεγάλου μας Κόντογλου με την επίσης έξοχη χριστουγεννιάτικη του άλλου μεγάλου μας, του Αλέξανδρου Παπαδιαμάντη, «τα φτερωτά δώρα» του! Εδώ ένας άγγελος «ξένος του κόσμου και της σαρκός» κατέβηκε με τρία δώρα ουράνια, εξαιρετικά: το άστρο το προορισμένο να λάμπει στις συνειδήσεις, την αύρα την ικανή να δροσίζει τις ψυχές και τη ζωή την πλασμένη για να πάλλει στις καρδιές. Με τα πολύτιμα αυτά δώρα στα χέρια, ο άγγελος επισκέφτηκε πολυτελή παλάτια, φτωχόσπιτα, στέκια χαρτοπαικτών και σπίτια παραδόπιστων ανθρώπων, ακόμη και μεγαλόπρεπες εκκλησίες, αλλά πουθενά δε βρήκε παρηγοριά. Κι έτσι πήρε τα πολύτιμα φτερωτά του δώρα , τάνυσε τις φτερούγες του και ξαναγύρισε στον ουρανό, όπου κατοικούσε.
Αλλά είναι ώρα να κλείσουμε. Και μάλιστα αισιόδοξα, όπως ταιριάζει σε κάθε αρχιχρονιά-άλλωστε και το γεγονός πως οι περισσότεροι από εσάς είστε μέλη του ΕΕΣ, εκτός από μεγάλη προσφορά στο κοινωνικό σύνολο, είναι και πηγή αισιοδοξίας. Σας έχω, λοιπόν, την πιο κατάλληλη συνταγή για ένα τέτοιο κλείσιμο και δεν είναι άλλη από τη συνταγή του Φραντζολάκη του Π. Καλιότσου, θέλετε να την ακούσετε λίγο;
«Μια φορά, λοιπόν, μια καλή κυρά έφτιαξε μια βασιλόπιτα και μ’ ένα κομμάτι ζυμάρι που της περίσσεψε έφτιαξε ένα μικρό παιδάκι, που του ‘βαλε μια χρυσή λίρα για καρδιά. Έγινε έτσι ο Φραντζολάκης με τη χρυσή καρδιά. Κι αφού ο Φραντζολάκης πρόσφερε στην αρχή τα ρούχα του κι ύστερα το ίδιο του το σώμα να το φάνε τα πλάσματα του Θεού που πεινούσαν, του απόμεινε μονάχα η καρδιά, φλουρί στο στήθος του βαθιά, ώσπου κύλησε το φλουρί στο χιόνι, το βρήκε μια φτωχιά γριούλα, αγόρασε υλικά, έφτιαξε κι αυτή τη βασιλόπιτα και τον δικό της Φραντζολάκη και του ‘πε:
«Πήγαινε, Φραντζολάκη μου, να γυρίσεις όλο τον κόσμο, να βοηθήσεις όλο τον κόσμο. Σου εύχομαι να σε τρώνε οι πεινασμένοι, αλλά εσύ πάντα να ξαναζωντανεύεις. Να χορταίνει ο κόσμος, αλλά εσύ ποτέ να μην τελειώνεις…»
Έτσι κι έγινε, έτσι και γίνεται κι ο Φραντζολάκης φέρνει γύρο τον κόσμο και δεν πεθαίνει ποτέ. Κι όπως αυτός, δεν πεθαίνει ούτε η αγάπη, που όλα τα υπομένει, που όλα τα ελπίζει, που δίνει ζωή στην οικουμένη κι η γη γυρίζει κι η γη γυρίζει…
Με τη χάρη του Θεού και του καλού μας Αη-Βασίλη, να ‘ναι καλή κι ευλογημένη η χρονιά που μόλις άρχισε!...
Αφιερώνεται σε όλα τα μέλη του ΕΕΣ Καστοριάς, τα παρόντα και τα απόντα, αλλά και σε όλους τους ανθρώπους που έχουν το πραγματικό χάρισμα να συμπαραστέκονται με αγάπη…
Δημοσιεύθηκε στην ΟΔΟ στις 15 Ιανουαρίου 2015, αρ. φύλλου 771.
Μπορεί να είναι είναι πολύ περήφανη η κυρία Σόνια. Σήμερα πέντε στις δέκα δημοφιλείς αναρτήσεις είναι δικές της. Άξια να είναι !
ΑπάντησηΔιαγραφή