6.10.14

ΒΑΣΙΛΗ ΧΡΙΣΤΟΠΟΥΛΟΥ: «Αν δεν» [δ]


  • Αν δεν… έχανε τις εκλογές το 1932 ο Βενιζέλος. Αλλά και δεν λάβαινε χώρα το άκαιρο κίνημα του 1935

Επανερχόμενος στα πολιτικά πράγματα το 1927 ο Βενιζέλος ύστερα από τις ανωμαλίες της περιόδου μετά το 1922 (κίνημα των δεξιών, δικτατορία του Πάγκαλου, κήρυξης της Δημοκρατίας από τον Παπαναστασίου και άλλες μικρής διάρκειας κυβερνητικές αλλαγές) στις εκλογές του 1928 επέτυχε νίκη με άνετη πλειοψηφία.
Στην τετραετία διακυβέρνησης που ακολούθησε, σε πολλούς τομείς υπήρξε σοβαρή πρόοδος και πολλά πράγματα μπήκαν σε κάποια, θα λέγαμε, σειρά. Όμως μια διακυβέρνηση και αν θεωρηθεί πετυχημένη δημιουργεί αναπόφευκτα, και δυσαρέσκειες πολύ περισσότερο αν μεσολαβούν και έκτακτα γεγονότα.
Και στην διακυβέρνηση του Βενιζέλου υπήρξαν και τέτοια όπως πολύ βασικό, η παγκόσμια οικονομική κρίση των ετών 1929-1932, που προκάλεσε και την πτώχευση της χώρας.
Ακόμη η αποκατάσταση των προσφύγων, η δημιουργία κομμάτων από στελέχη των φιλελευθέρων κ.ά. Αποτέλεσμα στις εκλογές του 1932 να μη πλειοψηφήσει ο Βενιζέλος. Σχεδόν ισοψηφίστηκε με το Λαϊκό Κόμμα με ηγέτη τον Παναγή Τσαλδάρη. Και ακολούθησε μια περίοδος αδυναμίας σχηματισμού ισχυρής κυβέρνησης.

Εν τω μεταξύ το 1933 μεσολάβησε η δεύτερη απόπειρα δολοφονίας του Βενιζέλου και της συζύγου του, όπως αποδείχθηκε, με επικεφαλής τον αρχηγό της αστυνομίας Θεοφανόπουλο. Ύστερα από το γεγονός αυτό έχω την άποψη πως ο Τσαλδάρης μπορεί να μη ήταν αντιδημοκρατικός (όμως δεν δήλωνε υπέρ της διατήρησης του δημοκρατικού πολιτεύματος) και να είχε καλές προθέσεις, όμως ήταν αδύναμος να τιθασεύσει τα ακραία στελέχη και μέλη της παράταξης που ηγείτο, ώστε στην συνέχεια να κυριαρχήσει ο Κονδύλης και ο Παπάγος αρχηγός ΓΕΣ.
Ο Βενιζέλος κάτω από αυτές τις συνθήκες, την ανάμειξη των στρατιωτικών με το ψευτοκίνημα του Πλαστήρα το 1933 και προπάντων την υιοθέτηση του κινήματος του 1935 με την οικτρά αποτυχία του, θα έλεγα εξουθενώθηκε εντελώς. Έτσι αναγκάστηκε να φύγει στο εξωτερικό και να πεθάνει τον επόμενο χρόνο, 1936. Και έμεινε ανοιχτό το πεδίο για να κυβερνά το Λαϊκό κόμμα του Τσαλδάρη, και άλλα μικρά δεξιά κόμματα.

Όμως κυρίαρχος των κινήσεων τελικά έγινε ο Κονδύλης που εν τω μεταξύ προσχώρησε στις τάξεις της δεξιάς παράταξης. Και με τους λίγους βουλευτές που διέθετε το κόμμα που είχε δημιουργήσει, αλλά και την βοήθεια του Παπάγου αρχηγού του Γενικού Επιτελείου Στρατού κατάφερε να σύρει τον Τσαλδάρη σε δημοψήφισμα για κατάργηση του δημοκρατικού πολιτεύματος και επανάκαμψης των Γκλίσμπουργκ δηλαδή του Γεωργίου Β΄σαφώς με πραξικοπηματικό δημοψήφισμα.

Ο Κονδύλης υπολόγιζε, ύστερα από την σθεναρή υποστήριξη και αποτελεσματική στήριξη της επιστροφής του Γεωργίου, πως αυτός θα κυριαρχούσε υπό τον βασιλιά, δηλαδή θα ήταν ο... μετέπειτα Μεταξάς. Μεγάλο λάθος του. Η πρώτη ενέργεια του Γεωργίου, μετά από πολλές τιμές στον Κονδύλη ήταν να τον απομακρύνει να απομονωθεί και να πεθάνει λίγο αργότερα.
Στήριγμά του έγινε ο Παπάγος αρχηγός του στρατού, που με ενέργειες του Κονδύλη είχε καταστεί καθαρά βασιλικός, και βέβαια υπήρξε το κύριο στήριγμά του.
Έτσι άρχισε μια πολυτάραχη, συνταρακτική και καταστρεπτική δεκαπενταετία για τον Ελληνικό λαό, που βέβαια συμπεριλαμβάνει και την περίοδο του Β΄ Παγκοσμίου Πολέμου 1939-1945.
Ο Βενιζέλος, που είχε καταδικαστεί σε θάνατο μετά το κίνημα του ΄35 έφυγε στο Παρίσι, όπου πέθανε τον επόμενο χρόνο, το 1936. Δεν επιτράπηκε να περάσει το νεκρό σώμα από την Αθήνα κατευθυνόμενο στην Κρήτη για να ταφεί εκεί!

Πως εξελίχθηκαν τα πράγματα! Ο πολιτικός που υπερδιπλασίασε την Ελλάδα, έφευγε από αυτόν τον κόσμο, αγνοημένος από την επικρατούσα πολιτική κατάσταση! Μικρόψυχοι οι αντίπαλοί του! Τον φοβούνταν και νεκρό! Πολύ χαρακτηριστικό το φαινόμενο!
Δύο ιδιαίτερα προικισμένες προσωπικότητες έστειλε η θεία πρόνοια τις κατάλληλες στιγμές, στην χώρα για να την βάλουν στον σωστό δρόμο, για να την κάνουν μεγάλη.
Καταφέραμε οι Έλληνες, την μια να την βγάλουμε από τη μέση, δολοφονώντας την, τον Καποδίστρια, πριν ολοκληρώσει το έργο του. Και αυτό που έφερε εις πέρας ήταν σημαντικό και σωτήριο. Την άλλη που υπερδιπλασίασε την Ελλάδα, προσπαθήσαμε δύο φορές να την δολοφονήσουμε, τον Βενιζέλο, που και αυτού κόψαμε τον δρόμο για περισσότερες κατακτήσεις, που ήταν υπεραρκετές και αυτές που έμειναν.

Και αυτόν, η επίσημη πολιτεία δεν κατάφερε να ξεπεράσει την μικροψυχία της, έστω ψευδόμεννη, δείχνοντας λίγη, μια… ψίχα, μεγαλοσύνης!!
Έτσι φτάσαμε στον Γεώργιο, στον Μεταξά, στην δικτατορία του, στον παγκόσμιο πόλεμο, στον Αλβανικό, στα Δεκεμβριανά, στον Ζαχαριάδη, στον εμφύλιο, στην… χούντα!



  • Αν δεν... πραγματοποιούνταν το κίνημα του 1935


Όπως αναφέρθηκε το 1932 στις εκλογές που πραγματοποιήθηκαν δεν πλειοψήφισε ο Βενιζέλος. Αλλά και το Λαϊκό κόμμα που εν τω μεταξύ... ανδρώθηκε δεν κατόρθωσε να αποκτήσει πλειοψηφία. Ακολούθησε μια ρευστή πολιτική κατάσταση, που οδηγούνταν τα πράγματα σε αδιέξοδο! Και βέβαια «ο λύκος στην... αντάρα χαίρεται».
Έγινε το ψευτοκίνημα του Πλαστήρια, ακολούθησε τον ίδιο χρόνο 1933 η δεύτερη απόπειρα δολοφονίας του ζεύγους Βενιζέλου, με οργανωτή τον αρχηγό της αστυνομίας Θεοφανόπουλο, που δεν δικάστηκε, για να φτάσουμε στο απονενοημένο κίνημα των στρατιωτικών το 1935 το καταδικασμένο, από όσα λέγονται, να αποτύχει. Και όμως το αποδέχθηκε, το επικρότησε, μεγάλο λάθος του, και ο Βενιζέλος. Ήταν το… κύκνειο άσμα της πολιτικής, της τόσο δημιουργικής και ταραχώδους ιστορίας του.

Και για να μην μακρηγορώ:
-Αν ο Κονδύλης δεν μετακόμιζε από τους βενιζελικούς στους συντηρητικούς. Και με την δύναμη που απέκτησε και με αφορμή το κίνημα του 1935 (ξεκαθάρισε το στράτευμα από κάθε ίχνος δημοκρατικού αξιωματικού, δημιουργώντας συν τοις άλλοις και το κόμμα των απόστρατων).
-Αν ο Π. Τσαλδάρης δεν ήταν μια αδύναμη προσωπικότητα, ώστε να μπορούσε να επιβάλλεται σαν επικεφαλής του συντηρητικού χώρου.
-Αν δεν επέστρεφε με τον τρόπο που έγινε ο Γεώργιος Β΄.
-Αν δεν προωθούσε, (ο Γεώργιος) μετά την επιστροφή του, τον Μεταξά σε υπουργό των στρατιωτικών, στην κυβέρνηση Δεμερτζή, μετά πρωθυπουργό, (το τραγελαφικό, είναι ότι τον Μεταξά σαν πρωθυπουργό τον ψήφισε σχεδόν το σύνολο της Βουλής εκείνης της περιόδου που υπήρχε) και τελικά δικτάτορα. Και σε ανταπόδοση προς τους πολιτικούς αυτός απαγόρευσε την λειτουργία των κομμάτων.

Με δικτάτορα τον Μεταξά, και να διευκρινιστεί πως ήταν καθαρά επιλογή του Γεωργίου, που μπορούσε όποτε ήθελε να τον ξαποστείλει, έχοντας τον στρατό απόλυτα δικό του, με τον αρχηγό του ΓΕΣ Παπάγο, φτάσαμε στον πόλεμο, στην επίθεση των Ιταλών του Μουσολίνι από την Αλβανία, στην επίθεση των Γερμανών, από την Βουλγαρία, στην τρισκατάρατη Κατοχή και στην κόλαση της δεκαετίας του 1940.
Δεν μπορεί να αποκλειστεί δραστήρια –δράση συμμετοχή των Άγγλων στα συμβάντα την περίοδο αυτή ώστε να μην επαναληφθούν τα διαδραματισθέντα στα πρόθυρα έκρηξης του Α΄ Παγκοσμίου Πολέμου στη χώρα μας (διαφορές Βασιλιά – Πρωθυπουργού).
-Ο πόλεμος είχε αρχίσει το 1939 με την επίθεση των Γερμανών του Χίτλερ κατά της Πολωνίας. Και ήταν δεδομένο πως θα ήταν, θα άρχιζε, ο Β΄ Παγκόσμιος Πόλεμος, όπως είχαν διαταχθεί οι μεγάλες δυνάμεις της εποχής Αγγλία, Γαλλία με μικροσυμμάχους τους, Γερμανία, Ιταλία, και κάποιοι μικροί από την αρχή.
Οι Ηνωμένες Πολιτείες της Αμερικής, του Ρούσβελτ, και η Ιαπωνία θα μπουν στο παιχνίδι αργότερα με καθοριστικό τρόπο για την εξέλιξή του.

Και η Σοβιετική Ένωση δηλαδή η Ρωσία στην αρχή έπαιξε κάποιο παιχνίδι, αφού μοιράστηκε την Πολωνία με τον Χίτλερ. Αυτό μέχρι τις αρχές του καλοκαιριού του 1941 που τις επιτέθηκε ο Χίτλερ.
Στο σημείο αυτό, ας ειπωθεί και τούτο, η καθυστέρηση κατάκτησης της χώρας μας από τους Ιταλούς (οι Ιταλοί αντί να προχωρήσουν προς την Αθήνα, υποχωρούσαν στην Αλβανία), ήταν η έκπληξη της εποχής και βέβαια θαυμάστηκε ο ηρωισμός των Ελλήνων.
Ο Τσώρτσιλ είχε δηλώσει τότε: «Μέχρι τώρα λέγαμε πως οι Έλληνες πολεμούν σαν ήρωες. Τώρα θα λέμε πως οι ήρωες πολεμούν σαν Έλληνες». Πολύ γρήγορα το ξέχασε!
Ο Χίτλερ πριν επιτεθεί στην Σοβιετική Ένωση που αναμένονταν, ήθελε την Ελλάδα κατακτημένη από τον σύμμαχό του που δεν τα κατάφερε. Αναγκάστηκε να επιτεθεί και αυτός στις 6 Απριλίου 1941, που βέβαια δεν κατάφερε να το επιτύχει πολύ γρήγορα, με την όποια αντίσταση των Ελλήνων, κύρια στην Κρήτη.
Αυτή λοιπόν η καθυστέρηση επίθεσης του Χίτλερ λόγω της Ελλάδας, λίγων μηνών, κατά της ΕΣΣΔ λέγεται και το επαναλαμβάνουμε οι Έλληνες πως έπαιξε σημαντικό ρόλο στην εξέλιξη του πολέμου με τους Ρώσους γιατί μεσολάβησε ο χειμώνας που ήταν πολύ βαρύς το 1941-1942. Ξεχάστηκαν όλα και η αμοιβή για την προσφορά μας ήταν ο Εμφύλιος.

Ο πόλεμος λοιπόν στην Αλβανία μας επιβλήθηκε και δεν ήταν δυνατόν να αποφευχθεί και αν υπήρχαν σοβαροί ή ανεπαρκείς κυβερνήτες της χώρας. Βέβαια γράψαμε το έπος της Αλβανίας, και αποδείξαμε πόσα πολλά μπορούμε να πραγματοποιήσουμε όταν σοβαρευόμαστε. Ασφαλώς δεν μπορούσαμε να αντέξουμε, να αντισταθούμε και στους Γερμανούς, που είχαν, εν τω μεταξύ κατακτήσει όλη την Ευρώπη!
Έτσι ηρωικά αρχίσαμε να ζούμε την Κατοχή την σκλαβιά οι νεώτεροι τότε Έλληνες που πολλοί ακόμη, λίγο πιο μεγάλοι, είχαν ζήσει και την σκλαβιά στους Τούρκους (Ηπειρώτες, Μακεδόνες, Θράκες).
Πριν ξαναπάμε στο… θέμα μας, θα ήθελα να σημειώσω πως οι κατακτητές που τελικά ήταν τρεις, Γερμανοί, Ιταλοί, Βούλγαροι, σύμμαχοι των Γερμανών, υπήρξαν τρομερά σκληροί στους Έλληνες, με πρώτη δοκιμασία τους, την πείνα του 1941, κύρια στα αστικά κέντρα.

Στα μεγάλα πιο έντονη αλλά και στα μικρά, έως ότου υπάρξει κάποια προσαρμογή, ώστε τουλάχιστο να μη πεθαίνουν άνθρωποι από πείνα. Μετά άρχισαν οι συλλήψεις, βασανιστήρια, φυλακίσεις, εκτελέσεις από αποσπάσματα. Και όταν, αναπόφευκτα, άρχισε η αντίσταση εναντίον τους υπήρξαν και ομαδικές εκτελέσεις, κάψιμο ολόκληρων χωριών, για το σκοτωμό και ενός ή δύο Γερμανών στρατιωτών κ.ά.
Ακόμη οι Γερμανοί πήραν δάνειο από τη χώρα μας δηλαδή σήκωσαν από την Τράπεζα της Ελλάδος ό,τι είχε στα χρηματοφυλάκια της (δεν γνωρίζω λεπτομέρειές του). Αλλά έκδοσαν και κάποιο ψεύτικο χρήμα, για κάποιο διάστημα, που οι Γερμανοί στρατιώτες μπορούσαν με αυτό να αγοράσουν πράγματα, αν έβρισκαν βέβαια, ενώ ήσαν άχρηστα στους Έλληνες. Αυτό σταμάτησε γρήγορα.



  • Αν δεν… καταργούνταν τα πολιτικά κόμματα με την επιβολή, από τον Γεώργιο, της δικτατορίας του Μεταξά


Έχω την άποψη, όπως αναφέρθηκα σε προηγούμενο πόνημά μου, πως τα δεινά του ελληνικού λαού από το 1940 και μετά, αφαιρουμένων εκείνων που είχαν σχέση με τον Παγκόσμιο Πόλεμο (αλβανικό εχθρική κατοχή), οφείλονται στην αδυναμία των πολιτικών να βρουν κάποια διέξοδο στο θέμα της διακυβέρνησης της χώρας στην διάρκεια της πρώτης πενταετίας της δεκαετίας του ’30, ώστε να υπάρξει τελικά η επαναφορά του Γεωργίου και η τοποθέτηση από αυτόν του Μεταξά δικτάτορα. Και βέβαια η απαγόρευση της ύπαρξης πολιτικών κομμάτων.
Η κατοχή βρήκε τους Έλληνες... ακομμάτιστους ύστερα από χρόνια χωρίς πολιτικούς αρχηγούς, γεγονός που εκμεταλλεύτηκε το ΚΚΕ, εξασκημένο στην παρανομία. Και έσπευσε πρώτο οργανωμένα, να αρχίσει την αντίσταση δημιουργώντας το 1942 το ΕΑΜ «Εθνικό Απελευθερωτικό Μέτωπο» - ΕΛΑΣ (στρατιωτικό σκέλος). Τα όποια υπήρχαν μέλη του και είχαν το κουράγιο βέβαια, εντάχθηκαν στο ΕΑΜ.

Αλλά και πολλοί άλλοι Έλληνες, κύρια στην ύπαιθρο. Όταν παρουσιάζονταν τα πρώτα ανταρτικά σώματα, ενθουσιάζονταν και ακολουθούσαν τους αντάρτες, χωρίς κομματικές σχέσεις, είχαν ξεχαστεί, με την σκέψη πως έμπαιναν στην μάχη για την απελευθέρωση της πατρίδας στο ΕΑΜ-ΕΛΑΣ. Έτσι γρήγορα αναπτύχθηκε το αντάρτικο σ’ όλη τη χώρα, με κυρίαρχο το ΕΑΜ.
Το ΚΚΕ δεν αναφέρονταν άμεσα. Αλλά η οργάνωση μέσα έκανε την δουλειά της. Όταν γινόταν αντιληπτό οι περισσότεροι έμεναν με την σκέψη πως πολεμώντας τους κατακτητές εξυπηρετούσαν την πατρίδα (για την Ελλάδα ρε...) κάποιοι έλεγαν.
Πολλοί πρόστρεχαν στον Ζέρβα που είχε καταφέρει να οργανωθεί σε βουνά της Ηπείρου, με υποστήριξη των Άγγλων. Τέλος κάποιοι έντονα αντικομουνιστές έθεταν τις υπηρεσίες τους στους κατακτητές.

Υπήρξαν και άλλες αντιστασιακές οργανώσεις με εθνικά ή εθνικιστικά φρονήματα, αλλά όλες ήταν μικρής εμβέλειας. Και επειδή ήταν γνωστό στις κατοχικές αρχές η αντίθεση τους με το ΕΑΜ-ΚΚΕ υπήρχε μια ανοχή προς αυτές που βέβαια το ΕΑΜ το εκμεταλλεύονταν για να τις κατηγορεί σαν συνεργάτες με τους κατακτητές. Θυμάμαι τον προβληματισμό μου με αυτές όσον αφορά τον ρόλο που έπαιξαν τότε, νεαρούλης!
Δεν θέλω και δεν μπορώ να επεκταθώ στο θέμα αυτό περισσότερο αφού δεν έχω σχετικά θετικά στοιχεία παρά μόνο κάποιες προσωπικές ενθυμήσεις από την εποχή εκείνη.
Θέλω όμως να τονίσω πως κυρίαρχο αντιστασιακό κίνημα ήταν το ΕΑΜ-ΕΛΑΣ στην χώρα και αυτό υπήρξε το πρόβλημα.

Και κατά την άποψή μου η κατάσταση αυτή ήταν αποτέλεσμα της μη ύπαρξης από το 1936 πολιτικών κομμάτων που είχε απαγορεύσει ο Μεταξάς την λειτουργία τους.
Όπως έχω σημειώσει σε προηγούμενο πόνημα, αν υπήρχαν τα κόμματα οι Καπεταναίοι που θα έβγαιναν στα βουνά πρώτοι με μια ομάδα που ασφαλώς θα ήταν ομόφρονες , δηλαδή του ίδιου κόμματος θα είχαν την στάμπα τους.
Ο καπετάν...Γιωργούλας θα ήταν της Ν.Δ. ο καπετάν... Κωστούλας του ΣΥΡΙΖΑ, ο καπετάν Στεργιούλας του ΠΑΣΟΚ κλπ, κλπ. Το πιθανότερο είναι ότι θα κάθονταν σ’ ένα τραπέζι και θα συμφωνούσαν να δημιουργήσουν ένα πολυκομματικό αντιστασιακό οργανισμό πραγματικά εθνικό ΕΑΜ. Και όχι το ΕΑΜ που δημιούργησαν τρία στελέχη ενός κόμματος (δεν θυμάμαι τα ονόματα τους, για να τα αναφέρω).

Και εδώ υπήρξε το πρόβλημα ότι το ΕΑΜ κυριάρχησε πολύ γρήγορα σ’ όλη την Ελλάδα και μέλη του υπήρξαν όχι μόνο κομμουνιστές αλλά και απλώς δημοκρατικοί πολίτες που χρωματίστηκαν κόκκινοι και αυτοί… «ανεπαισθήτως». Όμως την Ελλάδα στην μοιρασιά των οι Μεγάλοι  (Ρούσβελτ, Στάλιν, Τσώρτσιλ) την έδωσαν, την κατοχύρωσαν (επιρροή) στη λεγό- μενη Δύση του Τσώρτσιλ που φαίνεται πως ο Ζαχαριάδης και οι διάφοροι Σιάντοι στα μεσάνυχτα που βρίσκονταν, δεν γνώριζαν τι εστί Τσώρτσιλ!
Νεαρός Επονίτης τότε, πιστέψτε με, διέβλεπα το αδιέξοδο που ήταν μπροστά!


(συνεχίζεται)


Δημοσιεύθηκε σε συνέχειες στην ΟΔΟ από τις 27 Μαρτίου 2014 (αρ. φύλλου 733) έως τις 4 Σεπτεμβρίου 2014 (αρ. φύλλου 754)


Δεν υπάρχουν σχόλια:

Δημοσίευση σχολίου

Η ΟΔΟΣ σας ευχαριστεί για την συμμετοχή σας στον διάλογο.Το σχόλιό σας θα αποθηκευτεί προσωρινά και θα είναι ορατό στο ιστολόγιο, μετά την έγκριση της ΟΔΟΥ.

ΑΝΑΡΤΗΣΕΙΣ