ΣΟΝΙΑΣ ΕΥΘΥΜΙΑΔΟΥ ΠΑΠΑΣΤΑΥΡΟΥ: Με αφορμή την εκδήλωση για τον Σαράντη Τσεμάνη

Νιώθω την ανάγκη να ευχαριστήσω:
Πρώτα τον εκδότη της ΟΔΟΥ για τη δημοσίευση της αναφερόμενης στον τιμώμενο δήμαρχο ομιλίας. Έτσι, με τη δημοσίευσή της, είχαμε την ευκαιρία και εμείς που δεν τα καταφέραμε να είμαστε εκεί, όσο και αν το θέλαμε, να διαβάσουμε και να μάθουμε. Και τελικά να μη μείνουμε εκτός.
Έπειτα τον κ. Πάνο Τσολάκη, που με το τόσο εμπεριστατωμένο του κείμενο μας γνώρισε μια μορφή που οφείλαμε να γνωρίζουμε. Η οφειλή κυρίως για μας τους ίδιους, γιατί πολύ μας ωφελεί να ερχόμαστε σ’ επαφή με τέτοιες μορφές, ειδικά σήμερα που οι ανώφελες γνωριμίες έχουν πληθύνει επικίνδυνα. Αυτό είναι και η αιτία πολλών κακών σήμερα. Αυτό σε συνδυασμό με τις μειωμένες μας αντιστάσεις (αυτές εντάσσονται στην προσφιλή τακτική της ήσσονος προσπάθειας), που μας κάνουν να ταυτιζόμαστε οι περισσότεροι με τα παραδείγματα ανθρώπων που θα ‘πρεπε να ‘ναι αποφευκτέα. Αλλά δυστυχώς μάλλον αξιομίμητα θεωρούνται…
Ευχαριστίες επίσης χρωστούμε στα παιδιά του Σαράντη Τσεμάνη, που σαν πολύτιμο φυλαχτό κράτησαν και κρατούν τις μνήμες από τον πατέρα τους. Και που θέλησαν να τις μοιραστούν με την Καστοριά, με μας τους σημερινούς της κατοίκους, που, ως γνήσια παιδιά της εποχής μας, μάλλον κυρίως το παρόν μας απασχολεί. Και δυστυχώς ελάχιστα το μέλλον (αν μας απασχολούσε το μέλλον μας, δε θα το είχαμε υποθηκεύσει) κι ελάχιστα το παρελθόν και ας είμαστε δικά του παιδιά, αφού από αυτό προερχόμαστε, αυτό μας γέννησε και αυτό έχει καθορίσει την πορεία μας. Ως γνήσιοι εαυτούληδες, λοιπόν, εμείς οι Έλληνες του σήμερα επιμένουμε να αδιαφορούμε για το παρελθόν μας, γι’ αυτό και η πορεία που ακολουθούμε δεν είναι αυτή που μας τιμά και μας ταιριάζει και μας αξίζει.

Και άλλες ευχαριστίες σε όλους όσοι δούλεψαν για την πραγματοποίηση της εκδήλωσης και για έναν ακόμη λόγο: γιατί μέσω της εκδήλωσης εκφράστηκε η χρωστούμενη ευγνωμοσύνη. Κι είναι αυτή που έσβησε τουλάχιστον στη συγκεκριμένη περίπτωση το στίγμα της αχαριστίας από πάνω μας. Και μακάρι να βρεθούν μιμητές της: οικογένειες, φίλοι, αλλά και πιο μακρινοί, απλοί συμπολίτες, που να θελήσουν να γνωρίσουν στους μεταγενέστερους μορφές ανθρώπων που προηγήθηκαν κι έβαλαν τα δικά μας θεμέλια: θεμέλια πόλεων και κοινωνιών.
Χάρη, λοιπόν, στους διοργανωτές, γνωρίσαμε έναν πετυχημένο δήμαρχο, αλλά κι έναν πολίτη αυτής της πόλης ξεχωριστό και οδηγό των άλλων πριν ακόμη πολιτευτεί, αφού τον βλέπουμε να επηρεάζει όλους αυτούς τους συμπολίτες του που σ’ αυτόν καταφεύγουν για ν’ ακούσουν τη γνώμη του, από αυτόν ζητάνε να τους συμβουλέψει. Αυτό δείχνει προσωπικότητα που εκπέμπει το δικό της φως. Δε μοιάζει μ’ εκείνους τους γνωστούς μας ανθρώπους που νομίζουν πως ακτινοβολούν όταν τα καταφέρουν (μ’ οποιοδήποτε τρόπο, αφού οι περισσότεροι πιστεύουν κι εφαρμόζουν το «ο σκοπός αγιάζει τα μέσα») να φτάσουν σ’ ένα αξίωμα. Οι προσωπικότητες σαν τον Τσεμάνη είναι που λείπουν σήμερα από τις ηγετικές θέσεις. Γιατί ο Τσεμάνης άρχει πολύ πριν αποκτήσει αξίωμα. Και άρχει πετυχημένα.
Αυτή είναι και η τεράστια διαφορά του από τους περισσότερους σημερινούς άρχοντες. Αυτός είναι ήδη καταξιωμένος όχι μονάχα ως γιατρός, αλλά κυρίως ως ενεργός πολίτης αυτής της πατρίδας. Σήμερα οι περισσότεροι ανάποδα κινούνται: πιστεύουν πως η καταξίωσή τους θα έρθει μέσ’ από την πολιτική. Πολλές φορές μάλιστα ένα μόνο έχουν στο νου, το πώς να κινηθούν για να ‘ναι αρεστοί (κάτι που θα τους εξασφαλίσει τις ψήφους που θα τους κρατήσουν στην εξουσία). Ο Τσεμάνης δεν κολάκευε τους συμπολίτες του, λέει ο κ. Πάνος Τσολάκης, όταν επρόκειτο για το καλό της πόλης. Οι σημερινοί; Μήπως είναι ψέμα πως ακόμη και την προεκλογική τους εκστρατεία πολλοί από αυτούς τη στήριξαν πάνω σε υποσχέσεις που αφορούν παρανομίες; Και μήπως επί- σης είναι ψέμα πως πολλοί από αυτούς που έχουν καταφέρει να εκλεγούν είναι δέσμιοι αυτών των υποσχέσεών τους και δεν μπορούν να κάνουν τίποτε άλλο από το να φανούν συνεπείς, αλλιώς τους περιμένουν στη γωνία οι πάσης φύσεως εκβιασμοί στους οποίους συνήθως υποκύπτουν;
Σήμερα, Κυριακή 29 Μαΐου, γράφω τις λίγες αυτές σκέψεις που μου προκάλεσε το για τον Σαράντη Τσεμάνη κείμενο που μόλις διάβασα στην ΟΔΟ. Και δε θα ‘γραφα λέξη, αν δεν έπεφταν πάνω μου δύο σκιές: η μία σκιά, κοινή για όλους μας, είναι αυτή της οικονομικής κρίσης∙ αυτή είναι που ένωσε τους περισσότερους Έλληνες που καλούνται να πληρώσουν, «να την πληρώσουν», είτε έφταιξαν πολύ είτε έφταιξαν λίγο είτε δεν έφταιξαν καθόλου∙ αυτή είναι που κατάφερε ένα λαό περήφανο, χαρούμενο κι αισιόδοξο να τον μετατρέψει σε λαό κατσούφη κι απαισιόδοξο και μοιρολάτρη και μάλιστα μέσα σε ελάχιστο χρόνο.
Αυτή είναι η μία σκιά. Η άλλη, λόγω της ημέρας, είναι εκείνου του αρχηγού που αποδέχτηκε ένα θρόνο που γνώριζε εξαρχής πως θα τον οδηγούσε στο θάνατο, ενός αρχηγού που όταν είπε το ναι ήξερε πως ήταν το ναι της θυσίας. Αλλά προηγουμένως μας άφησε παρακαταθήκη ιερή τα λόγια του:
«Το δε την πόλιν σοι δούναι ούτ’ εμόν εστιν ούτ’ άλλου των κατοικούντων εν ταύτη (…)»
Και σας παρακαλώ όλους, βγάλτε από τη θέση του εχθρού τον Πορθητή και τους Τούρκους και βάλτε στη θέση τους το σημερινό μας εχθρό, την παρακμή που μας έχει εκπορθήσει και μας έχει αλώσει.
Και, τέλος, βάλτε στη θέση του Παλαιολόγου τους άρχοντες αυτής της πατρίδας.
Τι λέτε; Θα βρείτε πολλούς που να ταιριάζουν στα χείλη τους τα παραπάνω λόγια;