ΝΙΚΟΛΑΟΥ ΜΑΡΤΗ: Αγνοήσαμε τον πλουσιότατο ορυκτό μας πλούτο

Διευθυντής του Διεθνούς Νομισματικού Ταμείου, όταν ήμουν υπουργός Βιομηχανίας, μου δήλωσε, ότι η Ελλάδα με την έρευνα και την αξιοποίηση του ορυκτού πλούτου της είχε βρει τον σωστό δρόμο για την γρήγορη ανάπτυξή της!

Η Ελλάδα έχει πλούσιο ορυκτό πλούτο και αν εξαιρέσουμε τα πετρέλαια της Μεγάλης Βρετανίας και Νορβηγίας και τον άνθρακα, η Ελλάδα είναι η πλουσιότερη χώρα της Ε.Ε. σε ορυκτό πλούτο. Έχει νικέλιο, βωξίτη, χρώμιο, ουράνιο, λιγνίτη, αμίαντο, λευκόλιθο, χρυσό, ασήμι, πετρέλαιο (λίγο μέχρι τώρα), γεωθερμία, μάρμαρα και άλλα ορυκτά.
Ο αείμνηστος πρόεδρος της Δημοκρατίας Κωνσταντίνος Καραμανλής ως πρωθυπουργός, όταν ήλθε στο υπουργείο Βιομηχανίας και του έκανα την πρώτη εισήγηση για ορυκτό πλούτο, μου είπε: «Έχεις 3 εκατομμύρια δραχμές για έρευνες». Μετά από ένα μήνα έκανα μια ανακοίνωση για τον ορυκτό πλούτο. Μόλις διάβασε τη δήλωση μου τηλεφώνησε και μου είπε: «Τα 3 εκατομμύρια δραχμές γίνονται 100. Πρέπει να μάθουμε τι πλούτο έχουμε».
Ιδιώτες δημιούργησαν μεταλλευτικές επιχειρήσεις που με την οργάνωση τους εξέπληξαν το 1977 τους εκπροσώπους του ΜΙΤ. Λόγω της πετρελαϊκής κρίσης το 1979-80 ενώ άλλες χώρες βοήθησαν τις εταιρείες που υπέστησαν ζημιά στην Ελλάδα λόγω της διακηρύξεως το 1981 για κοινωνικοποιήσεις, με απεργίες και στάσεις εργασίας που υποκινούσαν συνδικα- λιστές, αφαιρέθηκαν επιχειρήσεις από τους δημιουργούς. Ο επιχειρηματίας που είχε βωξίτες εφοδιάζει βωξίτες στο αλουμίνιο που δημιούργησε η ΠΕΣΙΝΕ και τώρα είναι σε ελληνικά χέρια.
Tο κατωτέρω μόνο παράδειγμα αποκαλύπτει τη σημασία του ορυκτού πλούτου στην αντιμετώπιση της κρίσης, αλλά και την οικονομική ανάπτυξη της Ελλάδας.
Το 1978 η κυβέρνηση Καραμανλή ανέθεσε στον καθηγητή Λουκά Μούσουλο, να κάνει μελέτη για τα μικτά θειούχα (Παγγαίου, Χαλκιδικής, Θράκης και Λακωνίας).
Ανετέθη μέσω της ΜΕΤΒΑ, εταιρείας της ΕΤΒΑ σε δύο ξένους οίκους (αγγλικό και γερμανικό) η σύνταξη προμελέτης σκοπιμότητας.
Το φθινόπωρο του 1979 υποβάλλονται οι προμελέτες των δύο οίκων και η κυβέρνηση αναθέτει την αξιολόγησή τους σε ειδική επιτροπή, η οποία την αξιολόγησε ως θετική και επιβεβαιώθηκε με δοκιμή σε Pilot Plan.
Το 1981 η ΜΕΤΒΑ (εταιρεία που δημιούργησε η ΕΤΒΑ για το έργο αυτό), έκανε επιλογή χώρου, εδαφοτεχνική μελέτη χώρου, δημιουργία βιομηχανικής περιοχής, ένταξη στους νόμους επενδύσεων, χρηματοδοτικό σχήμα κλπ.
Στις 18 Απριλίου 1981 κατά τα εγκαίνια της λειτουργίας της Μονάδας Αμιάντου, κατ’ εντολή του πρωθυπουργού Γεωργίου Ράλλη, ανήγγειλα τη δημιουργία μονάδος στην περιοχή του Στρυμώνα. Ο Γεώργιος Ράλλης λόγω της μεγάλης επενδύσεως ανέβαλε την παραγγελία του εξοπλισμού για να αποφασίσει η νέα κυβέρνηση που θα κέρδιζε στις εκλογές.
Τις εκλογές κέρδισε το ΠαΣοΚ. Στις 9 Νοεμβρίου 1982 ο τότε υπουργός Εθνικής Οικονομίας, Γεράσιμος Αρσένης ανήγγειλε, ότι η μεταλλουργική μονάδα του Στρυμώνα θα αρχίσει να κατασκευάζεται στα μέσα του 1983.
Στις 4 Μαρτίου 1983 ο διοικητής της ΕΤΒΑ Κουμπής ανήγγειλε την οριστική απόφαση της ΜΕΤΒΑ για την ίδρυση της Μονάδας Επεξεργασίας Μικτών Θειούχων με ύψος επενδύσεως 30 δισ. δρχ. Συμμετοχή ΜΕΤΒΑ 80% και Μποδοσάκης 20%.
Αρχές Ιουνίου 1983 περατώθηκε η σύνταξη των προδιαγραφών (3 τόμοι, σελ. 580), βάσει των οποίων θα προκηρύσσετο διεθνής διαγωνισμός κατασκευής του έργου.
Το σχέδιο προέβλεπε:
1.Μονάδα Μολύβδου ετησίας δυναμ 40.000 τόνων
2.Μονάδα ψευδαργύρου ετησίας δυναμ. 40.000 τόνων
3.Μονάδα φρύξης πυριτών και εξαγωγής αρσενικού ετησίας δυναμ. 160.000 τόνων
4.Μονάδα θειϊκού οξέος ετησίας δυναμ.360.000 τόνων
5.Μονάδα φωσφορικού οξέως ετησίας δυναμ. 90.000 τόνων
6.Μονάδα ΑLF3 ετησίας δυναμ. 3.500 τόνων
7.Μονάδα καθαρισμού φρυγμάτων σιδηροπυρίτου
8.Μονάδα εξαγωγής χρυσού και αργυρού από τα φρύγματα συδηροπυρίτου ετησίας δυναμ. 120.000 τόνων
9.Μονάδα καθαρισμού πολυτίμων μετάλλων ετησίας δυναμ. χρυσού 3 τόνων, αργυρού 150 τόνων
Έκτοτε δεν δόθηκε συνέχεια.
Ανακοινώθηκε αιφνιδίως ότι θα γίνει Μονάδα στη Χαλκιδική για παραγωγή 2 τόνων χρυσού ετησίως χωρίς να δοθεί εξήγηση γιατί εγκαταλείφθηκε η Μονάδα του Στρυμώνα.
Ο ανταποκριτής της «Καθημερινής» το 2008 ανέφερε στην εφημερίδα του ότι, η Commission εξετάζει την επένδυση της Χαλκιδικής διότι θεωρεί ότι το Μεταλλείο επωλήθη με αδιαφανείς όρους. Δυστυχώς έστειλα το κείμενο της «Καθημερινής» και δεν αναφέρω στοιχεία.
Εάν θεμελιωνόταν η μονάδα του Στρυμώνα, θα είχαμε σήμερα τουλάχιστον 30 τόνους χρυσού, 1500 αργυρού και λίγες χιλιάδες τόνων από τα ανωτέρω άλλα προϊόντα.